Hoe lees ik een genetisch rapport?

Wat is een genetisch rapport?

Vaak begint de diagnose van een GRIN mutatie bij de uitslag van een genetische onderzoek zoals de WES (Whole Exome Sequencing). De uitslag van dit onderzoek wordt vaak in één korte zin samengevat met veel complexe woorden. Deze pagina is bedoeld om beter te begrijpen wat deze informatie betekent.

DNA_puzzle

Mutaties in het DNA zijn heel normaal. Elk mens heeft gemiddeld 60 mutaties in het DNA die niet van vader of moeder zijn geërft. Op de meeste plekken in het DNA hebben deze mutaties geen of weinig effect. Echter bepaalde stukken van het DNA zijn zeer gevoelig voor mutatie. Een belangrijk voorbeeld zijn de genen die verantwoordelijk zijn voor de aanmaak van eiwitten, die onderdeel vormen van onze hersenen. GRIN genen zijn hier een voorbeeld van. (zie Oorzaken

Zelfs voor GRIN genen geldt dat niet elke ‘letter’ in het DNA even kritsch is. 
  • Sommige GRIN genen zijn gevoeliger voor mutaties dan andere, dit is de reden dat er veel meer patiënten zijn met een GRIN2B mutatie dan met een GRIN2D mutatie.
  • Zelfs binnen één gen zorgt niet elke mutatie voor een ziektebeeld. 

Er bestaat inmiddels een database waarin staat welke mutaties wel en welke genmutaties geen ziektebeeld veroorzaken. Een mutatie die een ziektebeeld veroorzaakt heet pathogeen.

Bij een WES analyse worden de 3 miljard letters in het DNA vergeleken met deze database van mutaties, waarvan bekend is dat ze een ziekte beeld opleveren. Een GRIN diagnose betekent dat er een match is gevonden en dat het kind toevallig de mutatie op de verkeerde plek heeft zitten.

 

Waarom is het genetisch rapport belangrijk?

De genetische informatie kan helpen bij: 

  1. Het bepalen van de beste behandeling (zie functionele analyse). 
  2. Het krijgen van een betere voorspelling van de toekomstige ontwikkeling van het kind. 

Verschillende mutaties kunnen heel verschillend doorwerken in de werking van de NDMA receptor. (Zie Oorzaken) Door wereldwijd op zoek te gaan naar kinderen met dezelfde mutatie kan een zo goed mogelijk beeld worden verkregen over de verwachtte ontwikkeling.

Let wel: 

      1. Het is de beste indicator op dit moment, maar ook voor kinderen met exact dezelfde mutatie kunnen de symptomen sterk variëren. (wel/niet lopen of wel/geen epilepsie) 
      2. Veel mutaties komen wereldwijd (nog) maar één keer voor

Voorbeeld WES rapport voor GRIN2B I751T

Gen_raport

Welke informatie staat er in het genetisch rapport?

CureGRIN: Hoe lees ik een genetisch rapport?
66 min. (Engels)

Om het genetisch rapport te begrijpen is het belangrijk om te weten dat de genetische code in het DNA leidt tot de productie van eitwitten. (zie Oorzaken
De mutatie kan daarom zowel op het niveau van DNA als op het niveau van het eiwit worden weergegeven. Hieronder kort enkele begrippen:

 
  • Op DNA niveau: c.2252T>C 

De positie in het DNA waar een T (Thymine) is vervangen door C (Cytosine) 

  • Op eiwit niveau: Ile751Thr

Op de positie van het 751e aminozuur van GRIN2B eiwit is Isoleucine vervangen door Threonine. Zie functionele analyse voor een 3D weergave van de NMDA receptor met de precieze plek van deze mutatie in rood.

  • Hetrozygoot

Dit wil zeggen dat één van de twee sets van GRIN genen een mutatie heeft. (Eén set van vader en één van moeder). Een fout in één chromosoom levert al een ziektebeeld op. Dat heet autosomaal dominant. (zie ook de uitleg op kinderneurologie.nl)

  • DE NOVO:

Dit wil zeggen dat de mutatie niet is geërfd van vader of moeder, maar dat de mutatie spontaan is ontstaan. Er is dus geen verhoogde kans dat broertjes of zusjes ook dezelfde mutatie zullen hebben.

Zie onder een schema hoe de mutaties in DNA (A, C, T en G) zich vertalen naar de productie van 20 aminozuren. 

Voor verdere uitleg, zie de uitleg op grin2b.com, bekijk de uitgebreide uitleg van CureGRIN over het lezen van een DNA rapport of neem contact op met een klinisch geneticus.

Opzoek schema met vertaling van DNA niveau (A, C, T, G) naar eiwit niveau (buitenste ringen)

Uitleg over DNA mutaties en erfelijkheid
(7 min. ondertiteld)